Last van winterhanden/-voeten?

Als het buiten koud is, krijgen sommige mensen last van pijnlijke en opgezwollen handen en/of tenen. Vaak zijn ook andere lichaamsdelen getroffen (oren, buitenkant dijen).

De klachten verdwijnen meestal spontaan na enkele weken, maar kunnen bij nieuwe blootstelling weer terugkomen. Winterhanden/tenen zijn het gevolg van een ontsteking van de lederhuid en wordt ook wel pernionis genoemd.

Wat zijn typische klachten?

  • Pijnlijke, vlekkerig witpaarse vingers/tenen (neus, oren) die bij opwarming rood en gloeiend worden
  • Jeukende of pijnlijke plaatselijke zwellingen van vingers, tenen, soms ook op neus, oren, dijen
  • Soms kunnen er ook kleine, jeukende, rode blaasjes of bultjes en kleine wondjes ontstaan

Fenomeen van Raynaud

Een minder erge vorm van winterhanden of –tenen is het zogenaamde Raynaud-fenomeen. Mensen die dit hebben, krijgen bij temperatuurverschillen soms pijnlijke witpaarse vingers die bij opwarming tintelend rood worden. Typisch voor het Raynaud-fenomeen is de aanvalsgewijze opeenvolging van witte en later rode vingers die na enkele minuten weer verdwijnen. Bij winterhanden/wintertenen zijn de klachten continu aanwezig en kunnen meerdere weken duren. 

Hoe krijg je het?

De precieze oorzaak van winterhanden/tenen is niet bekend. Pernionis is een abnormale reactie van de kleine bloedvaatjes in de huid. Niet alleen de temperatuur (kou), maar ook de vochtigheidsgraad speelt een rol. Bij blootstelling aan kou trekken de kleine bloedvaatjes samen, zodat er minder bloed naar de huid gaat. Bij warm weer gebeurt net het omgekeerde. Dat is een natuurlijk beschermingsmechanisme van het lichaam. Het zorgt ervoor dat de doorbloeding in handen en voeten vermindert. Met als doel de lichaamstemperatuur op peil te houden en dat vitale organen niet te warm of te koud worden. Bij perniosis reageren de bloedvaatjes te traag op temperatuurveranderingen. De kleine haarvaten in de oppervlakkige lagen van de huid gaan wel maximaal openstaan, in een poging om het tekort aan bloed in de huid te compenseren. Op den duur kan dit leiden tot een chronische ontsteking van de lederhuid.

Wat kun je zelf doen?

  • Vermijd extreme kou, en vooral temperatuurswisselingen.
  • Draag warme, goed isolerende maar ook goed ademende kleding (sokken, handschoenen…).
  • Zorg dat de kleding goed los zit en niet knelt. Vermijd bijvoorbeeld te nauwe schoenen en handschoenen, een strak aansluitende broek…
  • Loop niet rond in natte kleren. Wissel bijvoorbeeld geregeld van sokken, zeker als je last hebt van zweetvoeten of in vochtige omstandigheden werkt of recreëert.
  • Smeer bij zweetvoeten eventueel een antizweetcrème op je voeten.
  • Blijf niet te lang stilstaan of stilzitten in koude omstandigheden. Lichaamsbeweging bevordert de bloedsomloop.
  • Stop met roken.

Ons advies

Meestal verdwijnen de klachten na enkele weken spontaan. Maar ze kunnen bij blootstelling aan koude opnieuw optreden. Er bestaat geen echte behandeling waarvan de werking bewezen is. Neem bij veel pijn of jeuk contact op met je huisarts.

Mogelijke behandelingen zijn:

  • Wisselbaden (afwisselend 30 seconden in koud water en 2 tot 3 minuten in warm water, eindigen met warm) waardoor de bloedsomloop wordt gestimuleerd. Dit helpt bij sommige mensen, bij anderen werkt het niet of heeft het een averechts effect en nemen de klachten toe
  • Voorzichtige massage van de getroffen lichaamsdelen
  • Neem bij erge pijn een pijnstiller (paracetamol, zie bijsluiter)
  • Ontsmet blaasjes en wondjes om ontsteking te voorkomen

Bron: Gezondheidsplein

© 2024 Livsane | Website: Next Lead